Bilimsel araştırmalardan elde edilen bilgilere, 7-12 yaş civarındaki çocukların en büyük endişeleri arasında okul gelmektedir. Çocuğun belkide ilk defa ailesinden uzaklaşıp hiç tanımadığı yetişkinlerle bağ kuracağı okul ortamında ödev zorunluluğu, sınavlara hazırlanma gibi sorumlulukların olması endişelenmenin ana nedenlerindendir. Çocuğun endişesiyle beraber velilerde de artan okul telaşı, aileleri en çok sıkıntıya sokan sorunlardan biridir. Özellikle de çocuğunu ilk defa okula gönderecek ailelerin çocuklarının bir an evvel adapte olabilmesi yani okula kolay uyum sağlayabilmesi için öncesinde birtakım manevi rahatlatmalar yapmalı, çocuğuna destek olmalıdır. Aksi takdirde çocuklarda okul fobisinin görülmesi kaçınılmaz olacaktır. Okula dair olumsuz düşüncesi olan ya da mutlu olamayan çocuklarda görülen okul fobisine en çok okulların açılmaya başlandığı eylül aylarında rastlanmaktadır. Peki okul fobisi nedir? Çocuklarda okul fobisi nasıl önlenir? Okula gitmek istemeyen çocuğa nasıl davranılmalı? Çocukların okula uyumu nasıl kolaylaşır? Okulun ilk günü kabus gibi geçmemesi için öneriler.
İlk defa okula gidecek olan çocuklarda yaşanabilecek olan bazı adaptasyon sorunları yeniden gündem haline geliyor. Toplumsallaşmanın ilk ve en önemli adımlarından biri olan okul, çocuğun gelişimi üzerinde büyük bir rol oynamaktadır. Özellikle de küçüklüğünden beri ailesi tarafından her şeyden korunan, kural tanınmayan ve duygusal anlamda yaşının olgunluğu verilmemiş tüm çocuklarda okul dönemi daha zor olmaktadır.
Anne ve babadan uzak kalma başta olmak üzere çeşitli nedenlere bağlı olarak görülebilen okula gitme korkusu, okul fobisi ya da okul reddi gibi tanımlar, okula gitmek istemeyen çocuklar için kullanılır. Yalnızca ilkokul çocuklarında değil okul öncesinde de görülebilen ancak o zamanki okul korkusunun gelişimin bir parçası olduğu göz ardı edilmemelidir.
Hemen hemen her dönemde görülebilecek olan ayrılık kaygısına bağlı yaşanan okul fobisi ya da okul korkusu durumu, çocukluk çağında yaygın olarak görülebilen kaygı bozuklarındandır. Daha çok 7-9 yaş aralığında görülen bu sorun yaşın büyümesiyle beraber azalmaktadır. 5 yaşına kadar doğal bir durum olarak görülen, devamında ise birtakım psikolojik sorunların habercisi olarak görülen okul fobisi, okul korkusuna göre çok daha şiddetlidir. Okul korkusu, çocuğun ne olduğunu kavrayamadan yaşadığı bir duygu olmakla beraber verdiği normal bir tepkidir. Okul fobisi ise çocuğun okula gitmeyi reddetmesidir. Okul korkusu 1 haftayı aşkın bir sürede görülürken, manevi desteklere rağmen çözüme kavuşturulamıyorsa okul fobisi vardır.
Okul maratonuna başlayacak olan öğrencilerde ilk defa yaşanacak olan
bu deneyim kimi zaman tatlı heyecan oluştururken kimi zaman okul fobisi
gibi stresli durumlara sebep olabiliyor. Karın ağrısı, mide bulantısı
gibi gerekçelerle okula gitmek istemeyen çocuklardaki bu durum hem
kendilerinde hemde ailelerinde sıkıntılı bir hal alabiliyor.
Okul fobisine sahip olan çocuklarda bu durumun önlenmesi için veliler öğretmen değiştirme, okul transferi ya da farklı bir sınıfa alma gibi davranışlara yönelebiliyor.
Okul fobisi olan çocuğa karşı öfkeli ya da sinirli davranmak sorunu daha da işin içinden çıkılmaz hale getirir. Suçlamadan, sevildiğini ve değer verildiğini hissettirerek fobiye neden olan etkenleri tespit etmek okul fobisi çözümünün ilk aşamalarındandır. Bu durumun her çocukta olabilecek bir şey olup halledilebilir olduğu izah edilmeli, gerekli güven sağlanmalıdır.
Okulu sevdirme ve uyum sağlama konusunda yapılabilecek şeylerden birisi de İlk günlerde okulun bahçesine, sonra okul içine, daha sonra sınıfa götürülme gelebilir.
1. OKULU BERABER ZİYARET EDİN
Okulların açılması yaklaştığı zaman, ebeveyni ile beraber çocuğun
okulunu ziyaret etmesi; bahçeyi, sınıfları, kütüphaneyi görmesi ve
öğretmenleriyle tanışması, okula uyumu kolaylaştırır.
2. OKUL HAKKINDA BİLGİ VERİN
Okulda nasıl davranması ve okul kurallarının neler olduğu, teneffüs
saatlerinin nasıl değerlendirilmesi gerektiği gibi konularda konuşmak
çocuğun okulda karşılaşacağı değişiklikler hakkında bilgi edinmesi
sağlanır.
3. İLK GÜN BİRLİKTE GİDİN
Okulun başladığı ilk gün anne ve babanın çocuğuna eşlik etmesi onu
rahatlatır. Fakat anne ve babaların okul içerisinde uzun vakit
geçirmesi, çocuğu olumsuz etkiler.
4. UZMAN DESTEĞİ ALIN
Okul fobisi olan çocukların, okula uyum sağlamasını hızlandırmak için
uzaman desteği almak önemlidir. Özellikle anne ve babaların
çocuklarıyla vakit geçirebileceği yeterli vakti yoksa çocukların
akademik başarısı açısından uzman desteği şart.
